Kinderboek over klimaatverandering

Iedereen heeft het over klimaatverandering. Maar bijna niemand snapt het. Jij wel, als je dit boek hebt gelezen. Het is een boek over schetende koeien en ronkende auto’s. Over ruziënde wetenschappers en dappere uitvinders. Over schattige fluithazen en verwoestende orkanen. Over palmbomen en mammoeten, ijsbergen en vulkanen, dijken en windmolens… over jou en je toekomst.

> Bekijk hier de recensies.
> Bekijk hier een (soort) preview.
> Boek een lezing over klimaatverandering.

Palmen op de Noordpool is klimaatvriendelijk gedrukt bij drukkerij Tienkamp in Groningen.
De vertaalrechten van het boek zijn in het eerste jaar al aan 10 landen verkocht.

Prijzen
Palmen op de Noordpool kreeg een Vlag & Wimpel van de Griffeljury (maar vreemd genoeg geen penseel voor de geweldige illustraties van Wendy Panders), het haalde de longlist van de Jan Wolkersprijs, won de Glazen Globe voor het beste geografische jeugdboek en is gekozen als een van de Bestverzorgde boeken van 2018. 

ISBN 9789025768171 | Hardcover | 184 pagina’s | € 24,99

 

Featured post
Featured 2

Meer dan dertig bronnen voor lessen over klimaatverandering

Voor het schrijven van Palmen op de Noordpool en het voorbereiden van mijn lezingen over klimaatverandering heb ik heel wat bronnen gebruikt. Veel van die bronnen kun je prima gebruiken in een les of project over klimaatverandering. Bijvoorbeeld als lesopener op het digibord, als start voor een onderzoek of als input voor een debat. Hieronder zet ik een aantal websites, filmpjes en interactieve bronnen op een rij. Ze zijn gekoppeld aan steeds twee pagina’s uit het boek. Maar je kunt ze natuurlijk evengoed gebruiken voor je eigen les over klimaatverandering. Meer lesmateriaal vind je trouwens hier. En onderaan deze pagina nog een paar algemene bronnen die van pas kunnen komen.

Algemeen
Animatie met korte uitleg over klimaatverandering.

12/13 Die goeie ouwe aarde
Klokhuis over de geschiedenis van de aarde en het leven (serie)

18/19 Lang leve koolstof
Animatie van de koolstofcyclus (± 3 minuten)

20/21 Wat nekte de dino’s?
Plaattektoniek, waaronder het uiteenvallen van Pangea (± 3 minuten)

26/27 Welkom in de ijstijd
Interactieve kaart van de laatste ijstijd

32/33 Op de bodem van de Noordzee
Artikel en beeld van archeologie op Doggerland

Lees verder >>>

2

Lezing klimaatverandering

Keelingcurve

Presentaties over klimaatverandering doe ik niet alleen voor kinderen maar ook voor volwassenen. Want wie snapt er hoe het nou precies zit met orkanen, hittegolven en overstromingen? Met windmolens, waterstof en warmtepompen? Hoe weten we zo zeker dat klimaatverandering onze schuld is? Wat zijn de oorzaken, wat zijn de gevolgen? En wat moeten we doen om onze planeet een beetje leefbaar te houden?

Lees verder >>>

0

Lesopener klimaatverandering

Klimaatverandering is echt wel te begrijpen. Ook door kinderen en ook in het kort. In dit filmpje leggen we in nog geen 2 minuten oorzaken, gevolgen en maatregelen van klimaatverandering uit. En geven we tips wat je zelf kunt doen. Gebruik de video op school, als lesopener op het digibord of in een spreekbeurt.

0

Meer dan twintig lesideeën voor de Kinderboekenweek 2019

Hier zijn wat lessuggesties bij het thema van de Kinderboekenweek 2019: Reis mee. Nou ja: officieel gaat het om voertuigen, vervoermiddelen of hoe je het ook wil noemen. Ik heb de lesideeën heel summier beschreven. Zie het als aanknopingspunten. Sommige lesideeën zijn in te zetten voor alle groepen. Andere zijn misschien vooral geschikt voor onderbouw, middenbouw of bovenbouw. Oh, en trouwens: je kunt me natuurlijk ook nog boeken voor de Kinderboekenweek. Lees verder >>>

0

Palmen op de Noordpool – recensies

* Een echt kinderklimaatboek dat niet eens betuttelend is [Trouw]
* Zo’n beetje alles wat je over klimaatverandering wil weten [NEMO Kennislink]
* Heel knap hoe zoveel informatie in een luchtig en begrijpelijk verhaal is verwerkt [7Days]
* Een aanrader voor iedereen, jong en oud [Kinderboekenpraatjes]
* Kinderboek van de maand [Paagman]
* Boek van de week [NPO4]
* Echt een ontzettend waardevol boek voor het onderwijs [Leesbevordering in de klas]
* Begrijpelijk, luchtig en soms grappig; nergens kinderachtig. [Talent (pdf)] Lees verder >>>

0

Lesmateriaal en bronnen over klimaatverandering

Palmen op de Noordpool zit vol thema’s en aanknopingspunten om in de les mee verder te gaan. Arm & rijk, duurzame energie, ecosystemen, globalisering, koolstofkringloop, Nederland waterland, nepnieuws, technologie, voedselketens, enzovoorts.

Lesmateriaal klimaatverandering
Eerder schreef ik een artikel (pdf) met lesideeën, snelle proefjes en praktische opdrachten rondom klimaatverandering.
Kinderboekwinkel De Boekenberg pakte het grondiger aan en maakte een uitgebreide lesbrief (pdf) bij het boek en een overzicht van de bijbehorende kerndoelen (pdf).
Op deze pagina vind je een overzicht met meer dan 30 bronnen over klimaatverandering die bruikbaar zijn in de les voor bovenbouw basisonderwijs en/of onderbouw voortgezet onderwijs.

 

0

Vlag & Wimpel voor De Wortels van Oranje

Vlag en Wimpel 2018

Voor het derde jaar op rij mocht ik een Vlag & Wimpel van de Griffeljury ontvangen in de categorie informatief. Dit keer voor De Wortels van Oranje. Tijdens de Midzomerkinderboekenborrel hing het boek vrolijk tussen bewonderde collega’s. Uit het juryrapport:

Dit verrassende boek over een afgebakend thema heeft een onorthodoxe aanpak door kriskras door de materie heen te gaan en relevante en minder belangrijke zaken met elkaar te combineren. Niet schools en voor elk wat wils. De illustraties zijn afwisselend en humoristisch en vullen de tekst goed aan. Een Vlag en Wimpel voor dit boek dat geschikt is voor een brede doelgroep. Het zou in elk geval op de toonbank van ieder VVV-kantoor moeten liggen.

Lees het hele juryrapport hier (pdf)

0

De wortels van Oranje

Wil je weten: Hoe een schipper duizenden levens redde? Wat de gevaarlijkste vulkaan van Nederland is? Hoe het komt dat wortels oranje zijn? Waarom zoete drop zouter is dan zoute drop? Hoe kleine dieren grote projecten tegenhouden? Verbluffende weetjes en grappige feiten over het land van melk en water.  Lees verder >>>

0

‘Lastig om iets over het klimaat te zeggen’

Klimaatverandering is een belangrijk onderwerp, dat ook tijdens het leven van onze kinderen en kleinkinderen maar al te actueel zal blijven. Alle reden dus om het op een heldere en zorgvuldige manier aan kinderen op school uit te leggen. Klimaatverandering is ook een ingewikkeld onderwerp. Dat heb ik wel gemerkt tijdens het schrijven van mijn kinderboek Palmen op de Noordpool. En dat wist ik al door de paar paragrafen die ik erover schreef voor verschillende aardrijkskundemethoden.

En dus kom je in boeken en op internet veel verhalen tegen die variëren van een beetje vaag tot complete onzin.  Lees verder >>>

0

Vlag & Wimpel voor De oma van de oma van mijn oma

Nou ja, nu is De oma van de oma van mijn oma ook al met een Vlag & wimpel bekroond door de Griffeljury! En het kreeg ook nog een mooi rapport. Als mijn oma nog leefde had ik er misschien wel een koetjesreep voor gekregen. Dan zou ik haar heel trots voorlezen:

Ter Horst slaagt er buitengewoon goed in om op slechts twee pagina’s telkens heldere informatie te geven. De hoofdstukken zijn afwisselend geschreven, soms uitgaand van het verleden, soms van nu, afhankelijk van hoe het onderwerp zich pakkend laat vertellen. (…) Zo heeft iedere tekst een eigen invalshoek wat, samen met de plezierige vertelstijl en de mooi gedoseerde grapjes, tot doorlezen stimuleert. De oma van de oma van mijn oma is echter ook een heerlijk boek om in te grasduinen om er zelf de onderwerpen die je aanstaan uit te kiezen. Naast doorlezen stimuleert het boek tot meedenken en doordenken, bijvoorbeeld over dwarsverbanden tussen de onderwerpen en hoe ontwikkelingen verder gaan. (…)  Marc ter Horsts plezierige vertelstijl maakt van De oma van de oma van mijn oma een heel fijn informatieboek dat glanst van helderheid en veelzijdigheid.

0

🇩🇪 Wow, die Erde – Rezensionen

Esel des Monats

Ungeheuer anschaulich und oft verblüffend einfach erklärt uns der niederländische Autor Marc ter Horst auch noch so komplizierte Abläufe. (…)  Vieles, sehr vieles dürfte so mancher (auch Erwachsene) hier zum ersten Mal so richtig begreifen. Denn begreifbar macht der Autor die Theorie hier wahrhaftig. Ein ums andere Mal findet er schöne und klare Bilder, um Zusammenhänge und Abläufe zu verdeutlichen. Vielleicht nicht immer politisch korrekt, aber dafür umso kurzweiliger und einprägsamer. (…) Das ist Sachwissen zum Verlieben. Und wie der Titel es ganz richtig anzeigt: mit eingebautem Wow-Effekt. Es macht aus unserer Erde – und die unsrige wird sie beim Lesen dieses Buches von Seite zu Seite ein Stück mehr – einen Planeten zum Verlieben. Ganz großes Sachbuchkino.
Eselsohr, Fachzeitschrift für Kinder- und Jugendmedien

EMYS-Sachbuchpreis im Dezember 2016

Auf den ersten Eindruck wirkt unser EMYS-Sachbuchpreisträger wild und bunt. Doch mit jedem weiteren Umblättern einer neuen Seite taucht man tiefer in die Materie ein und erfährt Überraschendes und Faszinierendes über unseren Planeten Erde. Der Autor schafft es, die beeindruckende Wissenschaft nicht in Langeweile oder Trockenheit verkommen zu lassen, sondern sie von Anfang bis Ende spannend – wie in einem Roman – zu erzählen und nicht nur aufzuzählen. Die Jury war sich schnell einig, dieses interessantes Sachbuch für Kinder, aber auch Erwachsene mit dem Dezember-EMYS zu prämieren.
Emys Sachbuchpreis

Lees verder >>>

1

De oma van de oma van mijn oma – recensies

De Oma van de oma van mijn oma heeft al een boel leuke recensies gekregen. Maar misschien wel het mooiste zijn de armpjes van kinderen stevig om je boek. En dan weken later van hun moeder horen: Ze zijn echt dol op je boeken. Hier toch een aantal fragmenten van recensies.

Bas Maliepaard (Trouw): De originele opzet is een vondst: in korte, komisch cuyzzjpweaeu6xugeïllustreerde hoofdstukken over uiteenlopende onderwerpen, maak je een reis terug in de tijd aan de hand van je grootouders, daar weer de opa of oma van, daar de grootouders van en zo verder. (…) Deze onderhoudende geschiedenislesjes vol wetenswaardigheden werken erg goed, omdat ze telkens jouw band met het verleden benadrukken.

Edward van de Vendel (Leestip): Een heel fijne kennismaking met dat wat vorige generaties als gewoon beschouwden – met als gevolg dat we ook weer een beetje anders tegen onze huidige tijd aankijken.

Lees verder >>>

0

Kinderboekenschrijver op bezoek

Ik wil mezelf niet te veel opdringen, maar ik vind het hartstikke leuk om bij jullie op school langs te komen. Of in de bieb, de boekhandel, het museum of … het station. Dan vertel ik wat over mijn boeken of over de aarde. Ik lees een paar stukjes voor terwijl jullie ieuw en bah en hihi roepen. Ik vraag jullie van alles en jullie kunnen mij ook van alles vragen. Bijvoorbeeld over mijn oma, mijn konijnen, hoe je schrijver wordt, hoe een vulkaan werkt en of je een handtekening mag. Ik kan langskomen in de Kinderboekenweek, maar ook op andere momenten. Via de Schrijverscentrale kan je juf of meester het zo regelen. Lees verder >>>

Meer dan twintig lesideeën voor de Kinderboekenweek

Hier zijn wat lessuggesties bij het thema van de Kinderboekenweek 2016: oma’s en opa’s, voor altijd jong. Het zijn er meer dan twintig, maar ik heb ze heel summier beschreven. Zie het als aanknopingspunten. Een kant en klaar kopieerblad (tip 26) vind je hier.

Sommige lesideeën zijn in te zetten voor alle groepen. Andere zijn misschien vooral geschikt voor onderbouw, middenbouw of bovenbouw. Veel ideeën zijn geïnspireerd op een specifieke spread uit De oma van de oma van mijn oma. Dan staan de paginanummers erachter. Maar de meeste lesideeën kun je ook prima zonder dat boek doen. Lees verder >>>

0

Vulkanen, maar dan echt

Ik heb Napels gezien zonder de Vesuvius te beklimmen. Ik heb in Lake Toba gezwommen zonder me om zijn ontstaan te bekommeren. Pas sinds ik er voor kinderen over schrijf, ben ik als een jongetje zo blij met vulkanen.

Sindsdien moest ik het doen met een vaag kratermeer in de Eifel en het geologisch natuurlijk geweldige IJsland. Maar een lekkere steile stratovulkaan zat er niet bij. Dat heb ik afgelopen maand definitief goedgemaakt.Toen we van Jakarta naar Jokya vlogen priemden de drieduizenders al boven de wolken uit. Aan de voet van de Merapi vertelde ik de kinderen opgewekt dat deze nog maar kort geleden honderden slachtoffers had gemaakt. Maar goed dus dat er langs de helling vluchtroutes stonden aangegeven en bunkers klaarstonden om te schuilen. Lees verder >>>

0

De oma van de oma van mijn oma

De oma van de oma van mijn oma

Nu in de winkel: De oma van de oma van mijn oma. Alweer mijn derde kinderboek – ik kan het nauwelijks geloven. En dan is De oma van de oma van mijn oma ook nog eens kerntitel in de Kinderboekenweek 2016. Dat betekent dat er speciaal lesmateriaal bij is ontwikkeld door CPNB en dat het boek extra aandacht krijgt op basisscholen.

Lees verder >>>

Vlag & Wimpel voor Oerknal!

Vlag en Wimpel

Hoera! Van oerknal tot robot is tijdens de Midzomerkinderboekenborrel door de Griffeljury bekroond met een Vlag en wimpel! Uit het juryrapport:

Een vrolijk informatief boek dat tot doordenken aanzet. Ieder onderwerp wordt in twee pagina’s besproken. Ter Horst introduceert het in enkele nieuwsgierig makende vetgedrukte zinnen. In kort bestek weet hij de dingen helder uit te leggen op een letterlijk aansprekende (het boek is in de jijvorm geschreven) toon. Zijn tekst anticipeert op mogelijke vragen. Hij draagt niet alleen kennis over maar ook enthousiasme voor kennis. Grappige stripachtige tekeningen verduidelijken of illustreren de tekst. Ter Horst laat zien dat wetenschappers het lang niet altijd met elkaar eens zijn en dat wetenschap geen vaststaand geheel van kennis is. En heel veel dingen weten we nog niet. Zonder al te relativerend te zijn laat de auteur ruimte voor verschillende visies.

0

Periscoop

Het bericht verscheen in aardig wat media vorige maand: de helft van de pasgeboren meisjes wordt ouder dan 100 jaar. Bingo! hoorde ik iets diep in mijn onderbewuste roepen. Mijn dochter was dan wel negen jaar te vroeg om tot de gelukkige generatie te behoren, maar hee: met haar negen jaar had ze toch maar mooi die levensgevaarlijke eerste jaren overleefd, wat haar ongetwijfeld met wat statistisch gesteggel ook wel 50% kans gaf een van de vele eeuwelingen te worden. Lees verder >>>

0

Van Oerknal tot Robot – recensies

Kinderboekenpraatjes: Van oerknal tot robot is een fantastisch boek. De uitleg is duidelijk, de inhoud is goed gedocumenteerd en saai wordt het nooit. Een boek voor een breed publiek.

NBD Biblion: Rijke en leerzame uitgave met aantrekkelijk omslag, die ons op een speelse en laagdrempelige wijze meeneemt in de geschiedenis. Zeer geschikt voor gebruik op de basisschool of thuis.

J/M Ouders: Door de begrijpelijke taal, stripachtige illustraties, grapjes en voorbeelden is dit boek precies wat het moet zijn voor kinderen van deze leeftijd: een perfect begin om kennis te maken met antwoorden op wetenschappelijke vragen.

Kidsweek: Een vrolijk infoboek, waarin alles vol enthousiasme wordt uitgelegd. De meteorieten, bacteriën, wolken en jaartallen vliegen je om de oren. Lees verder >>>

Leren van Lappie

Het was de eerste nacht in haar konijnenleven die Lappie in haar eentje doorbracht. Bijna tweeduizend keer had ze de zon op zien komen met Vlekkie aan haar zij. Meestal van achter de tralies van hun hok, soms vanuit een hok op de logeerboerderij en heel soms in de vrijheid van de tuin als ze in de zomer een nachtje buiten mochten blijven.

Maar nu was alles anders. Nu was ze alleen. En het kon haar geen zak schelen. Lees verder >>>

Kerstontbijt

Ouders van Nederland,

Het. Is. Geen. Wedstrijd. Maar het lijkt wel of we elkaar niet alleen met traktaties, kinderfeestjes, carnavalspakken en kerstkaarten maar nu ook met kerstontbijtjes proberen te overtreffen.
Bij ons op school was de opdracht duidelijk. Maak een leuk ontbijtje voor een ander kind op een bordje dat mee naar huis kan. Het kind in kwestie gaf op een briefje aan hoe hij het wilde hebben. Ik lust wel: twee broodjes. Ik hou van: hagelslag en knakworst. Ik lust geen: kaas en jam. Ik heb wel/geen allergie. Lees verder >>>

0

Mijn Kinderboekenweek

Mijn eerste Kinderboekenweek zit er op. Het was vermoeiend, maar vooral vreselijk leuk. En het voelt een beetje alsof ik op vakantie ben geweest. Daarom hier een klein verslagje met wat foto’s.

Natuurlijk lag het thema van de Kinderboekenweek (natuur, wetenschap en techniek) nogal in mijn straatje. Mede daardoor heb ik een slordige 800 kinderen voor mijn neus gehad, verdeeld over vier scholen, vijf boekwinkels, een bieb en een museum. De meeste waren enorm enthousiast en nieuwsgierig naar mijn boek (‘Hoe weet u wat het begin van God was?’), mijn verdiensten (‘Woont u in een villa?’) en mijn privé-leven (‘Hoe heten uw konijnen?’). Lees verder >>>

Van Oerknal tot Robot

Cover Van Oerknal tot robot

Van oerknal tot robot legt uit hoe het heelal is ontstaan, het leven, de mens, wetenschap, taal, kleding, internet, en heel veel meer. In totaal staan er 38 beginnen in het boek, waaronder ook het begin van… jou! Lees verder >>>

Recensies van Hé Aardbewoner

Het beste informatieboek van 2014
Hé aardbewoner! gaat over alles dat met onze planeet te maken heeft. Alles wordt verteld op een makkelijke en vrolijke manier en de tekeningen zijn grappig én verhelderend. Het allerleukste en dus het beste informatieboek dat in 2014 verscheen.
[Leesplein]

Absolute aanrader voor kinderen vanaf circa 10 t/m 13 jaar
In dit bijna vierkante boek weet de auteur op knappe wijze de complexe materie van de aardwetenschap toegankelijk te maken voor de jeugd. Lees verder >>>

Weg met borden

Ik heb niks tegen informatieborden. Integendeel: er zijn er die ik zelf heb geschreven. Maar ze moeten wel hun plaats kennen. Soms zie ik door de borden het bos niet meer. Dat kan de bedoeling toch niet zijn van de beheerders der nationale natuur, die overigens gestaag lijkt te groeien getuige het bord langs de snelweg dat ik regelmatig passeer met de knusse tekst Inrichting Deelplan 4 natuurelement C. Lees verder >>>

Een ander ezelsbruggetje voor de planeten

Voor mijn kinderboek Hé Aardbewoner zocht ik een nieuw ezelsbruggetje om de volgorde van de planeten te onthouden. Sinds Pluto is gedegradeerd tot dwergplaneet is het gangbare ezelsbruggetje: Maak Van Acht Meter Japanse Stof Uw Nachtjapon. Niet echt geweldig, vooral omdat alleen de beginletters aanknopingspunten bieden en je dus makkelijk kunt denken dat Mars het dichtst bij de zon staat en Mercurius onze buurplaneet is. Meter Van Acht Maak Japanse Stof Uw Nachtjapon zou wat dat betreft al beter zijn. Maar dat loopt niet zo lekker.

De 3 beste ezelsbruggetjes voor de planeten

Tijdens het schrijven van Hé Aardbewoner heb ik een aantal alternatieven bedacht waarbij van (bijna) elke planeet de eerste twee letters overeenkomen.  Lees verder >>>

Duh! Ruimte en andere e-books

Samen met mijn collega’s van Patsboem bedacht en ontwikkelde ik een serie interactieve e-books onder de naam Duh! Regelmatig komen er nog nieuwe boekjes bij. Ikzelf schreef Duh! Ruimte en Duh! Vulkanen en schreef mee aan Duh! Brazilië, Duh! Koning en Duh! Spreekbeurt.

Onze interactieve e-books krijgen geweldige recensies in binnen- en buitenland: ‘Duh is het nieuwe lezen’, ‘Kunde en plezier van auteurs spatten ervan af!’, ‘An awesome interactive resource on a variety of kid-friendly topics’…

Boekjes van Duh! zijn voor €3,49 verkrijgbaar in iTunes en iBooks. Daar zijn ook voorbeelden te downloaden en het gratis Duh! Spreekbeurt.

Mag ik op de iPad?

Wie die vraag nooit hoort heeft óf geen kinderen óf geen iPad. De combinatie van beiden leidt onontkoombaar tot het meer dan dagelijks aan moeten horen van deze smeekbede. Tot onrustbarende berichten op je beginscherm als De mais moet worden geoogst en Je clan wordt aangevallen door David345!!! Tot hartstochtelijke uitroepen als Stom level, ik wil je halen! en Ik heb de IJsschieter in de Zengarden! En tot mysterieuze mededelingen in de categorie Fjord Kelder moet nog gevoerd worden en Die merrie moet je drie keer dekken! Lees verder >>>

0

Geluiden van IJsland

Terugkerend uit IJsland hou je je nog vast aan het verlangen om de eindeloze reeks foto’s eindelijk op een groot scherm te bekijken, flinterdunne plakjes van een weekje buitenaardse aarde. Maar eenmaal achter dat grote scherm realiseer je je dat dit jonge eiland misschien wel meer indruk op je trommelvlies heeft gemaakt dan op je netvlies. Je zou er bijna een videocamera van kopen. Lees verder >>>

Willem van Oranje werd in onze huiskamer vermoord

Echt waar: Willem van Oranje werd in onze huiskamer vermoord. Door ene Alfred Gerard. Het gebeurde in de kerstvakantie, één dag na een uitzending van Welkom in de Gouden Eeuw. Plaats van delict: het Playmobilkasteel dat de trouwe lezer nog kent uit Verlanglijstjes. Gelukkig werd Willem opgevolgd door Willem de Tweede, Willem de Derde, Willem de Vierde en, toen de poppetjes even op waren, Neushoorn de Vijfde en T-Rex de Zesde. Lees verder >>>

0

`Met het Scheepvaartmuseum´

Zo’n anderhalf jaar geleden ging hier de telefoon. ‘Met het Scheepvaartmuseum’. Of ik interesse had om een proefopdracht te doen, in competitie met vijf andere schrijvers. Nou, dat had ik wel. Al was het maar omdat museumteksten voor mij een beetje de krenten in de pap zijn.

Waar hem dat in zit? Nog meer dan voor andere media moet je veel zeggen in weinig woorden. Nog meer dan in een webtekst moet je de lezer bij de vodden pakken zodra zijn blik op de eerste woorden valt en die blik proberen vast te houden terwijl hij alweer verder wandelt. En veel meer dan bij andere media moet je beelden en objecten zelf hun verhaal laten vertellen en alleen uitleggen waar uitleg nodig is. Lees verder >>>

Proudly powered by WordPress | Theme: Baskerville 2 by Anders Noren.

Up ↑